Vortrag/Wykład: Prof. Dr. Frank Bösch (Potsdam): Zeitenwende 1979: Die Polenreise des Papstes und der Wandel der Welt
[Wersja polska niżej]
Die erste Polenreise von Papst Johannes Paul II. im Juni 1979 gilt als ein wichtiger Wendepunkt in der polnischen Zeitgeschichte. Zeitgleich häuften sich jedoch weltweit grundlegende Umbrüche und Revolutionen, die gegenwärtige Herausforderungen einleiteten.
Die Religion entwickelte sich in vielen Teilen der Welt zu einer neuen politischen Kraft. So brachte die iranische Revolution den politischen Islam auf die globale Agenda, ebenso wie der Krieg in Afghanistan. In Lateinamerika trug die Theologie der Befreiung mit zur Revolution in Nicaragua bei. Zeitgleich gewann die ökonomische Globalisierung an Dynamik, sei es mit Thatchers marktliberalen Reformen oder der ökonomischen Reform in China unter Deng Xiaoping. Ebenso gewannen heute viel diskutierte ökologische Fragen neue Aufmerksamkeit durch die Ölkrisen oder den AKW-Unfall bei Harrisburg, was sich auch in der Gründung der Grünen niederschlug.
Gemeinsam war den Ereignissen, dass sie bestehende Paradigmen herausforderten und grundlegende Veränderungen anstießen. Ausgehend von der Polenreise des Papstes verdeutlicht der Vortrag, wie derartige Ereignisse interagierten und den Beginn unserer Gegenwart einläuteten.
Frank Bösch ist Professor für europäische Geschichte des 20. Jahrhunderts an der Universität Potsdam und Direktor des Leibniz-Zentrums für Zeithistorische Forschung Potsdam (ZZF). Er ist Autor zahlreicher Bücher, etwa zur Geschichte der Parteien (“Die Adenauer-CDU”, 2001) und konservativen Bewegungen (“Das konservative Milieu”, 2002), zur “Mediengeschichte” (2011, aktualisiert 2019, polnische Übersetzung in Vorbereitung), über Skandale im deutschen Kaiserreich und viktorianischen Großbritannien (“Öffentliche Geheimnisse”, 2009) und zur deutsch-deutschen Zeitgeschichte (“Geteilte Geschichte”, 2015). Sein jüngstes Buch “Zeitenwende 1979. Als die Welt von heute begann”, das an zehn globalen Ereignissen das Aufkommen heutiger Herausforderungen zeigt, erschien 2019 in sechster Auflage.
Eine Veranstaltung vom Deutschen Historischen Institut Warschau. Mehr Informationen hier.
__________
Prof. dr hab. Frank Bösch (Poczdam): Przełomowy rok 1979: podróż papieża do Polski i przeobrażenie świata
Pierwsza pielgrzymka papieża Jana Pawła do Polski w czerwcu 1979 roku jest uważana za ważny punkt zwrotny w polskiej historii najnowszej. Jednocześnie jednak na całym świecie mnożyły się wówczas zasadnicze przełomy i rewolucje, które legły u źródeł obecnych wyzwań.
W wielu częściach świata religia stawała się nową siłą polityczną. Wskutek rewolucji irańskiej, a także wojny w Afganistanie, na globalną agendę wszedł polityczny islam. W Ameryce Łacińskiej teologia wyzwolenia przyczyniła się do rewolucji w Nikaragui. Dynamiki nabierała zarazem globalizacja ekonomiczna – między innymi za sprawą rynkowo-liberalnych reform Margaret Thatcher i reformy gospodarczej w Chinach za Deng Xiaopinga. W następstwie kryzysów naftowych, a także awarii elektrowni atomowej koło Harrisburga większą uwagę zyskiwały również szeroko dziś dyskutowane zagadnienia ekologiczne.
Wspólną cechą tych wydarzeń było to, że stanowiły wyzwanie dla istniejących paradygmatów oraz inicjowały zasadnicze przemiany. Poczynając od podróży papieża do Polski, wykład demonstruje, w jakie interakcje wschodziły ze sobą te wydarzenia, obwieszczając początek naszej teraźniejszości.
Frank Bösch jest profesorem historii europejskiej XX wieku na Uniwersytecie Poczdamskim i dyrektorem Centrum Badań nad Historią Najnowszą im. Leibniza w Poczdamie (ZZF). Jest też autorem licznych książek, między innymi o historii partii politycznych (Die Adenauer-CDU, 2001) i ruchów konserwatywnych (Das konservative Milieu, 2002), historii mediów (Mediengeschichte, 2011, zaktualizowana 2019, polski przekład w przygotowaniu) oraz o najnowszej historii Niemiec Wschodnich i Zachodnich (Geteilte Geschichte, 2015). Jego najnowsza książka: Zeitenwende 1979. Als die Welt von heute begann z 2019 roku miała już sześć wydań.
